“Het adviesbureau heeft mij verteld dat we met een resultaatgericht werkprogramma voor de schoonmaak een kostenbesparing kunnen behalen. Klopt dat?”

Het is één van de vragen die ik met regelmaat krijg van klanten. Vooral in de zorg.

In de voorbereiding voor een aanbesteding voor het schoonmaakcontract winnen zij informatie in bij diverse partijen en krijgen ze uiteenlopende adviezen. In antwoord op deze vraag zal ik hen – bijna zonder uitzondering- vertellen dat het niet klopt.

Waarom ik daar zo stellig in ben vertel ik zo. Maar het is eerst misschien goed om het verschil tussen een handelingsgericht en een resultaatgericht werkprogramma in de schoonmaak uit te leggen.

Het verschil tussen handelingsgericht en resultaatgericht

Met een handelingsgericht programma spreek je contractueel af welke schoonmaakhandelingen er worden uitgevoerd. Bijvoorbeeld dat er in de vergaderruimte iedere twee dagen wordt schoongemaakt, tafels afnemen, prullenbakken legen, enz.

Met een resultaatgericht programma gaat het niet om hoe vaak en wanneer iedere ruimte wordt schoongemaakt, maar spreek je samen -het woord zegt het al- het resultaat va de schoonmaak af. De vergaderkamer moet in dat geval schoon zijn. Je legt dan natuurlijk wel vast wat ‘schoon’ is, bijvoorbeeld dat dat de prullenbakken niet vol mogen zitten, dat er geen vervuiling op de tafels aanwezig is, enzovoorts.

Wat zou jij doen?

Oké. Dan terug naar de vraag of er een besparing wordt gerealiseerd met het invoeren van het resultaatgerichte werkprogramma. En dan moeten we wat mij betreft heel eerlijk zijn.

Stel je eens voor dat je schoonmaker bent en je hebt een handelingsgericht programma. Je loopt de vergaderkamer binnen, waar je eergisteren ook bent geweest. Het programma schrijft tenslotte voor dat deze eens per twee dagen moet worden schoongemaakt. Eenmaal aangekomen in de vergaderruimte ziet alles er nog net zo uit als je het twee dagen geleden hebt achter gelaten. De stoelen staan netjes aangeschoven, er staan geen vuile kringen of vingertasten op de tafels en de prullenbak is leeg.

Wat doe je dan?

Ik kan je vertellen dat er geen enkele schoonmaker bestaat die in zo’n geval denkt: “laat ik die vergadertafel maar eens gaan schoonmaken”. En die vervolgens ook de lege afvalzak vervangt voor een nieuw exemplaar.

En dat is resultaatgericht toch?

In de schoonmaak binnen de zorg komt daar overigens nog een extra uitdaging bij. De schoonmaak is in een zorgomgeving nu eenmaal net wat complexer en de schoonmaker voelt zich in vaak toch iets meer verantwoordelijk. Zij zijn extra gemotiveerd om het voor de cliënten allemaal goed in orde te hebben. Toch staat de tijd die ze aan de schoonmaak mogen investeren vast en dat levert een spanningsveld op.

Mijn conclusie dus is dat er binnen de schoonmaak grotendeels al resultaatgericht wordt schoongemaakt.

Het idee dat ‘overstappen’ naar resultaatgericht werken een flinke besparing meebrengt is wat mij betreft dan ook een illusie.