“Er zijn op dit moment tal van complexe maatschappelijke uitdagingen. Dit soort tijdelijke oplossingen, ondoordacht, niet breed gedragen, zonder enige visie en regie zorgen voor een nog grotere verdeeldheid. Dat was te verwachten en daar is vaak genoeg voor gewaarschuwd. De opstelsom zorgt ervoor dat er nog meer stakingen komen en de economie gaat haperen. Dat moeten we voorkomen door maatregelen te nemen, die integraal, opgebouwd met de inhoud van verschillende dossiers en breed maatschappelijk worden gedragen.” Raymond Kouwenberg, voorzitter van mkb-branchevereniging Schoonmaken Is Een Vak (SIEV), reageert op het besluit over de zomertoeslag voor Schiphol-medewerkers zonder overleg met de cao-partners, de stakingen onder de hotel- en vliegtuigschoonmakers en de niet-reactie op de cao-voorstellen van SIEV door de minister SZW, Karien van Gennip.
SIEV is een actieve branchevereniging, die ernaar streeft om samen met zijn leden de schoonmaakbranche beter en structureel op de kaart te zetten. “Mede daarom steunen wij de Code Verantwoordelijk Marktgedrag en zijn we vertegenwoordigd in diverse branchebrede commissies als de Codekamer Schoonmaak en Klachtencommissie, en zitten we in werkgroepen als de RAS-app of het project Arbo Glasbewassing”, legt Raymond uit. “We zijn daarom verbolgen over het feit dat onze huidige minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, Karien van Gennip, de voorstellen van de mkb-schoonmaakbedrijven van SIEV van tafel veegde zonder inhoudelijk te reageren op onze punten over de reiskosten voor schoonmaakmedewerkers die op Schiphol werken en de nieuwe op te nemen vrije dag op niet-christelijke dagen.”
Raymond vervolgt: “Wij ervaren deze en andere bepalingen van de cao als knellend en de plicht om aan RAS een premie te betalen als dwingend. Wij voelen ons buiten spel gezet, doordat de belangen van de mkb’ers – van de 503 georganiseerde werkgevers vormen zij bijna de helft – niet serieus genomen worden. Blijkbaar mag enkel en alleen de FNV, CNV en Schoonmakend Nederland bezwaar maken tegen de cao. Om die reden is ons bezwaar niet meegenomen door de minister en hoeft de minister niet eens inhoudelijk te reageren. Daarmee is de eerste stap naar kartelvorming gezet.”
Conclusie volgens de nieuwe voorzitter: de mkb-schoonmaakbedrijven worden in Nederland niet vertegenwoordigd aan de cao-tafel en worden buitenspel gezet”. Dat is opmerkelijk en zorgelijk. “Uiteraard zijn we onze leden enorm dankbaar voor hun inbreng, waarvoor wij een whitepaper uitbrachten in aanloop naar de cao-onderhandelingen.”
De kracht van het mkb?
Dat 99,9% van de BV Nederland wordt vertegenwoordigd door mkb’ers, is niet iedereen zich van bewust. Geldt dat percentage ook voor de schoonmaakbranche? Zeker als we het artikel ‘Ode aan de mkb’ers’ van Dick van Zomeren lezen: “Door het enorme aantal medewerkers en hun grote contracten met luchthavens, academische ziekenhuizen of treinstations, zijn het voornamelijk de marktleiders die in de media het beeld van de professionele schoonmaak bepalen.”
De kracht van Schiphol
“Opdrachtgever Schiphol kent een inkoopbeleid van verdeel en heers. Ze werken met veel schoonmaak- en afhandelingsbedrijven samen om de prijs kunstmatig laag te houden. De toeleverende bedrijven concurreren flink met elkaar en een klant als Schiphol was of is voor schoonmaakbedrijven een mooie referentie. Dit inkoopbeleid vertaalt zich in bepaalde arbeidsomstandigheden voor de medewerkers. Dat Schiphol tijdens de coronapandemie de toeleverende bedrijven niet compenseerde maar gedwongen liet afschalen, heeft dus nu de consequentie dat er veel gekwalificeerd personeel vertrokken is en niet meer terugkomt, omdat het elders beter werk heeft gevonden”, stelt de blog: Gelijke monniken, gelijke kappen: Schiphol stijgt op. En de branche ook!
Raymond reageert hierop: “Punt is dat Schiphol enkel vanuit eigen belang de loonsverhoging wilde betalen om hun continuïteit te waarborgen. De zomertoeslag had en heeft niets met meer waardering voor schoonmakers te maken. Er is nu een precedent geschapen voor alle schoonmakers in Nederland. Op hele verkeerde gronden heeft de FNV dit toegejuicht en zet de vakbond andere schoonmakers in de kou. De schoonmaakcao wordt met voeten getreden wanneer het ze uitkomt. En ook de werkgevers via Schoonmakend Nederland zijn niet betrokken bij deze besluitvorming en opvallend stil. Denken ze dat dit overwaait? Het heeft medio mei al tot een staking onder hotelschoonmakers geleid vanwege de cao-afspraken over de weekendtoeslag en op 20 juni tot een staking onder vliegtuigschoonmakers.
Regie boven impulsiviteit
“De overheid dient de regie te nemen en leiderschap te tonen in plaats van impulsieve uitspraken over het hier naartoe halen van Franse werkeloze jongeren. Dat geldt ook voor onze schoonmaakbranche.” Raymond tot slot: “Laten we ons realiseren dat de belangen van de werkgevers blijkbaar niet allemaal gelijk zijn en dat de vakbonden zelf de regisseursrol pakt en voor hun positief gunstige wijzigingen aanbrengt. Bij deze de handreiking van SIEV om gezamenlijk met de sociale partners naar een langetermijnoplossing te zoeken en daar dan ook aan vast te houden. Voor ons geldt dat de cao, rechten en plichten voor alle schoonmaakmedewerkers moeten gelden, ongeacht waar in Nederland en bij welke opdrachtgever.”